26 ธันวาคม วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ
สัตว์ป่า (Wildlife) หมายถึง สัตว์ทุกชนิดทั้งสัตว์บก สัตว์น้ำ สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ สัตว์ปีก และแมลง หรือแมง ที่เกิดและดำรงชีวิตอยู่ในป่า หรือแหล่งน้ำตามธรรมชาติอย่างเสรี รวมทั้งไข่ของสัตว์ทุกชนิด ยกเว้นสัตว์พาหนะที่ได้จดทะเบียนทำตั๋วรูปพรรณตามกฎหมายว่าด้วยสัตว์พาหนะและลูกที่เกิดมาภายหลัง
วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ ตรงกับวันที่ 26 ธันวาคม ของทุกปี ในอดีตทรัพยากรธรรมชาติของ ประเทศไทยอุดมสมบรูณ์ พื้นที่อุดมไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพทั้งพืช และสัตว์ จากจำนวนประชากรที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้มีการทำลายป่า และล่าสัตว์มากขึ้นเป็นผลทำให้แหล่ง อาหารและที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าถูกทำลาย สัตว์ป่าถูกล่าทำให้มีจำนวนลดลงอย่างรวดเร็ว และบางชนิด สูญพันธ์ไปจากประเทศไทย กฎหมายที่เกี่ยวกับการคุ้มครองสัตว์ป่ามีเพียงพระราชบัญญัติ ช้างป่า ร.ศ.1199 (พ.ศ.2443) ยังไม่มีการคุ้มครองสัตว์ป่าอื่น ๆ
จนกระทั่งในปี พ.ศ.2503 รัฐบาลของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัตน์ เป็นนายกรัฐมนตรี ได้ตรา กฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าขึ้น คือ พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2503 โดยมีสมเด็จพระศรีนคริทราบรมราชชนนี เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาล และ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ได้ทรงลงนาม ในพระปรมาภิไธยเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2503
ในปี พ.ศ.2535 ได้มีการปรับปรุงพระราชบัญญัติว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2503 ขึ้นใหม่ โดยให้เหตุผลในการประกาศ คือ เนื่องจากกฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าที่ใช้ บังคับอยู่ได้ใช้มาเป็นเวลานาน มาตรการต่าง ๆ ที่มีอยู่ในกฎหมายไม่สามารถทำให้การสงวนและคุ้มครอง สัตว์ป่าเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและได้ผลสมดังวัตถุประสงค์ของกฎหมาย ประกอบกับจำเป็นจะต้องเร่งรัดการขยายพันธุ์สัตว์ป่าและให้การสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าควบคู่กันไปและเนื่องจากปัจจุบัน ได้มีความตกลงระหว่างประเทศในการที่จะร่วมมือกันเพื่อสงวน และคุ้มครอง สัตว์ป่าของท้องถิ่นอันเป็นทรัพยากรที่สำคัญของโลก ดังนั้นเพื่อปรับปรุงให้มาตรการในการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าเป็นไปอย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับความตกลงระหว่างประเทศ สมควรปรับปรุงกฎหมายนี้
ต่อมารัฐบาลได้ถือเอาวันที่ 26 ธันวาคม ของทุกปี เป็น “วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ”แต่อย่าง ไรก็ตาม สัตว์ป่าในธรรมชาติก็ยังคงถูกไล่ล่า และลดจำนวนลงเรื่อย ๆ ดังนั้นภารกิจของผู้มีหน้าที่ในการ ปกป้องชีวิตสัตว์ป่ามีมากขึ้น การทำงานด้านอนุรักษ์ทรัพยากรธรรม ชาติป่าไม้ และสัตว์ป่า อาศัยเพียง เจ้าหน้าที่ไม่สามารถที่จะทำให้ประสบความสำเร็จได้ จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายทั้ง ภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนเพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติของประเทศได้อย่างยั่งยืน
สัตว์ป่าสงวน หมายถึง สัตว์ป่าที่หายาก กำหนดตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2503 มีจำนวน 9 ชนิด เป็นสัตว์ป่าเลี้ยงลูกด้วยนมทั้งหมดได้แก่ แรด กระซู่ กูปรี ควายป่า ละอง หรือละมั่ง สมัน เนื้อทราย เลียงผา และกวางผา ต่อมาได้มีการเพิ่มเติมได้มีการเปลี่ยนแปลงเพิ่มเติมสัตว์ ป่าที่มีสภาพล่อแหลมต่อการสูญพันธ์อย่างยิ่งอีก 7 ชนิด และตัดสัตว์ป่าที่ไม่อยู่ในสถานะใกล้สูญพันธ์ เนื่องจากสามารถเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์ได้มา 1 ชนิด คือ เนื้อทราย ในวันที่ 9 ตุลาคม 2558 ที่ประชุม สงวนคุ้มครองสัตว์ป่ามีมติเห็นชอบให้เพิ่มสัตว์ 4 ชนิดเป็นสัตว์สงวน รวมสัตว์ป่าสงวนของไทยมีทั้งสิ้น 19 ชนิด ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่าฉบับใหม่ ได้แก่
- นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร (Pseudochelidon sirintarae)
- แรด (Rhinoceros sondaicus)
- กระซู่ (Dicerorhinus sumatrensis)
- กูปรีหรือโคไพร (Bos sauveli)
- ควายป่า (Bubalus bubalis)
- ละอง หรือละมั่ง (Rucervus eldi)
- สมัน หรือเนื้อสมัน (Rucervus schomburki)
- เลียงผา หรือเยือง หรือกูรำ หรือโครำ (Capricornis sumatraensis)
- กวางผาจีน (Naemorhedus griseus)
- นกแต้วแร้วท้องดำ (Pitta gurneyi)
- นกกระเรียนไทย (Grus antigone)
- แมวลายหินอ่อน (Pardofelis marmorata)
- สมเสร็จ (Tapirus indicus)
- เก้งหม้อ (Muntiacus feai)
- พะยูน หรือหมูน้ำ (Dugong dugon)
- วาฬบรูด้า (Balaenoptera edeni)
- วาฬโอมูระ (Balaenoptera omurai)
- เต่ามะเฟือง (Dermochelys coriacea)
- ปลาฉลามวาฬ (Rhincodon typus)
- 10 สัตว์ป่าสงวนของไทย. (ม.ป.ป.). เข้าถึงได้จาก http://www.thaigoodview.com/node/203368
- มูลนิธิสืบนาคะเสถียร. (2557). 26 ธันวาคม วันคุ้มครองสัตว์ป่า. เข้าถึงได้จาก http://www.seub.
or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=1333:libraly&catid=115:event&
Itemid=145 - สวัสดิ์ โนนสูง. (2546). ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โอเดียนส์สโตร์.
โพสอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง:
- วัน สืบ นาคะเสถียร
- วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ
- 21 มีนาคม วันป่าไม้โลก (World forestry day)
- 3 มีนาคม วันสัตว์ป่าและพืชป่าโลก
- วันป่าชุมชนชายเลนไทย
- วันสิ่งแวดล้อมไทย
- วันเต่าโลก World Turtle Day 23 พ.ค.
- วันคุ้มครองโลก Earth Day
